Pedodoncja to specjalizacja stomatologiczna, która skupia się na leczeniu i profilaktyce zębów dziecięcych. Mogą być to zęby stałe i mleczne. Lekarz zajmujący się tą dziedziną nazywa się pedodonta.
Dzieci są szczególnymi pacjentami gabinetów stomatologicznych. Powinny one odwiedzać dentystę przede wszystkim w celu zapobiegania próchnicy, ale też i leczenia, jeśli pojawią się jakieś stomatologiczne problemy. Już roczne dziecko powinno zostać poddane kontroli u dentysty, by sprawdzić, czy z pojawiającymi się zębami mlecznymi wszystko jest w porządku.
Pedodonta to nie tylko specjalista od dziecięcego uzębienia. Musi on także umieć obchodzić się z małym pacjentem. Prawidłowa pedodoncja zapewni nie tylko zdrowie jamy ustnej dziecka, ale i wyrobi w maluchu właściwy stosunek do wizyt u stomatologa. Można w tym celu odbyć wizytę adaptacyjną, gdy dziecko ma dwa lub trzy latka.
Jeśli zachodzi potrzeba, przeprowadzane jest leczenie zębów mlecznych i to w pełnym zakresie. Stomatolog dziecięcy może przeprowadzać leczenie kanałowe zębów mlecznych, zdarza się także ekstrakcja zęba mlecznego. Aby takie zabiegi nie były konieczne, stosowana jest profilaktyka. Może to być lakierowanie zębów mlecznych, czyli pokrywanie ich szkliwa substancją z zawartością fluoru, który ma działanie wzmacniające i chroniące przed próchnicą. Taka fluoryzacja zębów powinna być wykonywana raz na pół roku.
Stomatologia dziecięca jest o tyle ważna, że oprócz zajmowania się mleczakami, które przecież i tak wypadną, ma niemały wpływ na uzębienie i zgryz dorosłego już człowieka. Należyta i systematyczna troska o zdrowie jamy ustnej dziecka zaowocuje w przyszłości, toteż rodzice nie powinni jej bagatelizować, lecz wykazać się niezbędną inicjatywą.
Wielu rodziców zadaje nam pytanie czy należy leczyć zęby mleczne skoro i tak zostaną one wymienione na stałe. Odpowiedź jest jasna i jedyna TAK należy leczyć zęby mleczne. Istnieje bardzo wiele przyczyn dla których wizyty z dzieckiem w gabinecie stomatologicznym są niezbędne. Popsute i źle wyglądające zęby mogą powodować brak akceptacji w gronie rówieśników. Proces próchnicowy może ulegać powikłaniu i dochodzi do bólu zęba. Co w większości przypadków jest pierwszym powodem zgłoszenia się do stomatologa z dzieckiem. Zwykle taka wizyta dla nikogo nie jest przyjemna. Dziecko cierpi, rodzic się stresuje a lekarz musi pracować w ciężkich warunkach.
Przedwczesna utrata nie leczonych zębów skutkuje zmianą położenia pozostałych zębów co staje się problemem ortodontycznym. Zachęcamy do leczenia próchnicy u dzieci aby uniknąć wyżej wymienionych problemów. Ale jednocześnie pamiętamy, że do 10 roku życia rodzice powinni kontrolować jakość mycia zębów przez dziecko.
Fluoryzacja zębów jest zabiegiem dostarczenia tkankom zęba niezbędnego dla ich prawidłowej budowy pierwiastka fluoru w postaci różnych związków chemicznych. Zabieg ten zwykle wykonywany jest po profesjonalnej higienizacji w gabinecie stomatologicznym. Pozwala on na pewną regeneracje tkanek zęba odsłoniętych ze złogów nazębnych. Koszt zabiegu fluoryzacji stanowi około jednej trzeciej całego zabiegu higienizacji. Rezygnacja z jego przeprowadzenia może niekiedy prowadzić do większej nadwrażliwości po zabiegu usuwania złogów nazębnych.
Zęby mleczne dotknięte próchnicą należy leczyć wykonując w nich wypełnienia. Nawet jeśli próchnica doprowadzi do dolegliwości bólowych ząb należy leczyć w taki sposób aby go jak najdłużej zachować. Usuwanie zębów mlecznych z próchnicą jest konieczne jeśli proces zapalny dotyczy tkanek znajdujących się koło zęba czyli kości i dziąsła. Zmiany zapalne w kości i/lub obrzęk tkanek otaczających ząb są wskazaniem do jego ekstrakcji.
Odpowiedź na pytanie kiedy lakować zęby mleczne nie jest prosta i jednoznaczna. Zęby mleczne są stosunkowo słabsze w swej budowie od zębów stałych. Lakowanie ich ma zapobiegać rozwojowi próchnicy w bruzdach zębów trzonowych. Zęby trzonowe w pełni pojawiają się w jamie ustnej pomiędzy 2 i 3 rokiem życia. Dziecko w tym czasie rzadko współpracuje należycie podczas wizyty u stomatologa. Dziecko jest w stanie w pełni współpracować z lekarzem w wieku około 4 lat. To roczne okienko jest kluczowe w pytaniu i sens lakowania zębów mlecznych. Odpowiedz na pytanie kiedy brzmi – jak najwcześniej od pojawienia się zębów w jamie ustnej.
Bardzo duży procent pierwszych kontaktów ze stomatologią związany jest z wizytą na której są usuwane zęby mleczne. Im później wykonywana jest ekstrakcja zęba mlecznego tym wizyta dla pacjenta i lekarza jest przyjemniejsza. Ekstrakcja zęba mlecznego u czterolatka diametralnie różni się od ekstrakcji u dziewięciolatka. Wskazaniem do usuwania mlecznych zębów mogą być skutki próchnicy lub urazy. Dzieci wymagają odpowiednich znieczuleń. Przed usunięciem zęba mlecznego należy upewnić się o obecności i położeniu zawiązka zęba stałego. Zalecane jest aby stosować podczas takich zabiegów u pacjentów mniej współpracujących gaz rozweselający lub znieczulenie ogólne.
Lakierowanie zębów mlecznych jest wykonywane jako zbieg profilaktyczny w zapobieganiu rozwojowi próchnicy. Fluor w postaci specjalnego żelu aplikowany jest na powierzchnię wyczyszczonych zębów. Zabieg taki powinno się wykonywać dwa razy do roku. Zęby pokryte lakierem fluorowym mają większą odporność na działanie bakterii odpowiedzialnych za rozwój próchnicy.
Pod koniec drugiego miesiąca życia płodowego (!) zaczynają się tworzyć zawiązki zębów mlecznych, aby około 6. miesiąca życia pojawić się w buzi. Przez ten czas ok 13 miesięcy zawiązki formują się na kształt zębów jakie widzimy i podlegają mineralizacji od wewnątrz, czyli wzmocnieniu i utwardzeniu przez minerały pobierane najpierw przez pępowinę, a potem z mlekiem matki. Niestety te 13 miesięcy to bardzo mało czasu i mineralizacja wewnętrzna nie jest tak mocna jak w zębach stałych, które pojawią się w buzi po 6-ciu latach. Gdy zęby się wyrżną, działa na nie już tylko mineralizacja zewnętrzna, poprzez wcieranie pasty do zębów lub lakierów fluorkowych.
Zęby mleczne jako te mniej zmineralizowane potrzebują większej pomocy z zewnątrz. Od momentu pojawienia się w buzi wszystkich mleczaków konieczna jest fluoryzacja w gabinecie stomatologicznym – malowanie zębów lakierem fluorkowym, który nadaje szkliwu odporność na kwasy pochodzące z jedzenia.
Zdrowe zęby mleczne, to mniej wad zgryzu w przyszłości, łatwiejsza praca nad prawidłową wymową i większa pewność siebie dziecka. Na taki zabieg warto zabierać dziecko co 3 miesiące.
Próchnica w przednim odcinku uzębienia mlecznego z uwagi na swą specyfikę wymaga odpowiedniego leczenia. Można starać się zachować pozostałe zdrowe tkanki lapisując zmienione chorobowo części zębów. Pokrycie zmienionych tkanek zębów solami srebra ma na celu zahamowanie dalszej ich destrukcji. Niestety po tym zabiegu zęby ciemnieją i stają się w zmienionych próchnicowo miejscach czarne.
Zabieg lapisowania zębów zamyka się w trzech co tygodniowych wizytach. Na każdej wizycie na zęby aplikowane są sole srebra. Lapisowanie należy powtarzać co kilka miesięcy w zależności od stopnia nasilenia procesu próchnicowego.
