Nie wszystkie zęby da się w porę wyleczyć. Często powstają w nich częściowe ubytki, a niekiedy zęby trzeba usuwać. Przywracaniem stanu normalnego, a więc odbudową elementów jamy ustnej, zajmuje się protetyka stomatologiczna. Służy ona nie tylko poprawie komfortu jedzenia, a także wyglądu i uśmiechu pacjenta. Ubytki zębowe uzupełnia się także dlatego, by pozostałe zęby nie zmieniały położenia, wykorzystując do tego powstałe luki.
Stomatolog ma dziś do dyspozycji nowoczesne protezy zębowe z różnych materiałów. Wybór zależy zarówno od konkretnej sytuacji, jak i od zamożności pacjenta. Protezy zębowe mogą być nieruchome, a więc mocowane na stałe, lub ruchome – takie, które pacjent może sam zdejmować i zakładać. W skrajnych przypadkach konieczna jest odbudowa kości pod implanty zębowe, by wstawienie zęba było możliwe. Częściej jednak wystarczy uzupełnianie samych zębów. Służą do tego korony zębowe. Koronki na zęby to po prostu nakładki, stosowane nawet po leczeniu kanałowym. Niekiedy konieczne jest uprzednie szlifowanie zębów, by uzyskać miejsce na korony pełnoceramiczne lub np. koronę akrylową.
Jeśli po obu stronach ubytku pacjent ma zdrowe lub wyleczone zęby, można wypełnić ubytek poprzez mostek zębowy. Gdy brakuje kilku zębów, można stosować protezy zębowe na implantach. Most na implantach może być przykręcany albo osadzony za pomocą cementu.
Protetyka w Warszawie i innych miastach to zabiegi niekiedy dość kosztowne. Jak wiadomo, najdroższe, choć i najlepsze zarazem, są implanty. Można jednak wybierać również tańsze korony protetyczne.
Istnieje wiele rodzajów protez zębowych. W zależności od warunków jakie spotykamy w jamie ustnej pacjenta najprostszy podział to protezy zębowe ruchome i nieruchome. Tu wybór typu protezy zębowej zależy od ilości zębów własnych pacjenta lub ilości implantów. Zdecydowanie protezy zębowe nieruchome są lepiej tolerowane przez pacjentów. Protezy zębowe zdejmowane tzw. ruchome znacznie wpływają na jakość życia pacjenta obniżając funkcjonowanie społeczne. Prosimy nie wierzyć do końca reklamom klejów no chyba, że jest to „Klej Konrada” ze znanej wszystkim książki skandynawskiej pisarki. Im bardziej proteza zębowa przypomina naturalne uzębienie tym jest lepsza. Nikt nie wyjmuje sobie przecież naturalnych zębów do mycia choć pewnie wielu by chciało to zrobić do leczenia.
Korony protetyczne można podzielić na kilkanaście sposobów. Najbardziej interesującym dla pacjenta podział na rodzaje koron powinien być podział na materiały z jakich korona jest wykonana. Materiałów tych jest bardzo wiele. Klasycznie korona składa się z podbudowy zwykle metalowej i licowania/pokrycia jakim jest porcelana. Takich koron jest najwięcej. Wraz z rozwojem technologii metalowa czyli nieestetyczna podbudowa doczekała się wielu zamienników. Dziś najbardziej powszechne nowoczesne protezy zębowe tworzone są z zastosowaniem tlenku cyrkonu. Niestety ten typ koron jest droższy. Rozróżniamy też rodzaje koron pod względem czasu ich funkcjonowania. Najśmieszniejszym spotykanym typem koron są korony czasowe długoczasowe. Proszę się nie przerażać i nie odbierać tego jako obrazę jeśli stomatolog/dentysta użyje takiego określenia w stosunku do Państwa korony. Najbardziej rozpowszechnionym podziałem na rodzaje koron protetycznych to na te dobrze lub źle wykonane.
W zależności jakiego typu jest proteza zabiegi higieniczne czyli czyszczenie protezy może bardzo się różnić. Protezy przymocowane na stałe do własnych zębów pacjenta lub implantów czyścimy prawie tak jak swoje własne zęby. Pasta do zębów i szczotka zwykle wystarczają w przypadku niezbyt rozległych protez. Mosty zębowe czy połączone korony należy dodatkowo oczyszczać specjalnymi nićmi, szczotkami jednopęczkowymi i dodatkowo używać irygatora. Płukanka po czyszczeniu zębów choć raz dziennie jest obowiązkowa. Wyjmowane protezy zębowe czyścimy w nieco inny sposób.
Ruchome protezy zębowe wykonane są z tworzywa akrylowego dla którego pasta do zębów jest zbyt ścierna. Czyszczenie tego typu protez pastą do zębów niszczy powierzchnię protezy i proteza szybciej się zużywa. Do czyszczenia protez zębowych wykonanych z tworzywa akrylowego stosujemy specjalne szczotki i pasty do protez. Szczotka pozwala dzięki specjalnej budowie oczyścić wszystkie zakamarki protezy a pasta nie niszczy powierzchni uzupełnienia. Co do zabiegów higienicznych należy dokładnie wypełniać zalecenia lekarza jak i czym czyścić protezy zębowe.
Czas jaki protezy służą pacjentowi zależy od materiału z jakiego są wykonane. Akrylowe protezy zębowe należy wymieniać co 3-4 lata. Materiał protezy nasiąka substancjami znajdującymi się w jamie ustnej pacjenta. Dodatkowym argumentem dla wymiany protez zębowych jest kolonizacja/wnikanie bakterii do tworzywa z jakiego wykonana proteza. Nawet najlepiej wykonana proteza na swojej powierzchni ma pory gdzie bardzo chętnie żyją drobnoustroje mogące powodować stany zapalne w obrębie dziąseł z którymi kontaktuje się proteza. Z czasem nasze dziąsła i kość która pod nimi się znajduje zanika i uzupełnienia wykonane kilka lat wcześniej przestają pasować należy wtedy wymienić protezy. Przymocowane do zębów korony również z czasem należy wymieniać. Wymiana takich protez zębowych powinna odbywać się co kilkanaście lat.
Wyjmowane protezy poza jamą ustną należy umyć i przechowywać w pojemnikach zapewniających do nich dostęp powietrza. Mogą być to specjalne pojemniki do przechowywania protez lub przygotowane przez samego pacjenta perforowane naczynia. Dostęp powietrza zmniejsza ilość złych bakterii na powierzchni protezy. Przechowywanie protez zębowych w szklance z wodą jest mitem i bardzo złą praktyką. Powoduje to zwiększanie ilości bakterii na i w protezie. Przechowywanie raz na tydzień protez w roztworze do ich odkażenia jest również dopuszczalne.
To jakie protezy zębowe wybierzemy u pacjenta z paradontozą zależy od stopnia nasilenia tej choroby. Paradontoza polega na zmniejszeniu ilości tkanki kostnej utrzymującej zęby w ich położeniu. Choroba ta zaczyna się od niewielkiej ruchomości zębów gdy aparat je utrzymujący zaczyna zanikać. W początkowych i niezbyt nasilonych stadiach tej choroby wybieramy protezy szynujące/łączące pozostałe zęby pacjenta w większe jednostki. W myśl zasady, że łatwiej jest złamać jedną gałązkę niż ich pęczek. Protezy takie nazywamy szkieletowymi lub szynoprotezami. W bardziej nasilonych stadiach parodontozy wybieramy protezy które łatwo naprawić w miarę utraty kolejnych zębów. Proteza nie zabezpiecza wtedy pozostających zębów ale umożliwia pacjentowi odtwarzanie funkcji żucia funkcjonowanie społeczne. W miarę utraty zębów proteza powiększa się podczas napraw w laboratorium protetycznym. Takie protezy zębowe nazywamy częściowymi osiadającymi.
Wykonanie protez zębowych wymaga kilkukrotnego pojawienia się pacjenta w gabinecie stomatologicznym. Czas oczekiwania na protezy zależy od typu protezy jaki będzie wykonany. Zwykle wymagane jest od 3 do 5 wizyt w cyklu wykonywania protez. Wizyta w gabinecie stomatologicznym jest tylko częścią wykonania protez. Bardzo ważne i ciekawe postępowanie odbywa się w laboratorium protetycznym w etapach technicznych. Działania technika stomatologicznego wymagają określonego czasu stąd często pomiędzy wizytami wymagana jest 2 lub 3 dniowa przerwa. Cykl wykonania protez trwa około 2 tygodni. Można oczywiście wykonać protezy szybciej, ale niestety wymaga to czasami, naruszenia pewnych etapów technicznych lub sięgnięcia głębiej w portfel przez pacjenta.
Pytanie ile kosztują protezy wydaje się być kluczowe w procesie ich wykonania. Można takie pytanie porównać do pytania ile kosztuje np. samochód. Pytanie o cenę protezy lub samochodu wymaga wielu pytań uzupełniających. Zaczynamy od typu protezy lub marki samochodu. Kolejnym pytaniem jest materiał z którego wykonana ma być proteza lub wiek i przebieg samochodu. Oczywiście istotne jest dla kogo ma być ta proteza lub ten samochód.
Cena protezy jaki i cena samochodu zależy od czasu jaki chcemy się nią /nim posługiwać choć wiemy, że tu nie zawsze oczekiwania odpowiadają rzeczywistości. To ile kosztuje proteza zależy od wielu czynników. Każdy pacjent jest oddzielnym przypadkiem oddzielną jednostką z określonymi oczekiwaniami i możliwościami w sensie warunków w jamie ustnej. Cena protezy i to ile ona kosztuje finalnie w przypadku konkretnego pacjenta powinna być ustalana po wykonaniu konsultacji i wykonaniu pełnego badania pacjenta. Dla zainteresowanych ceną protezy pocieszające jest to, że zwykle jest ona o wiele niższa od ceny samochodu.
Dobór rodzaju korony pod względem jej trwałości jest zwykle podejmowany przez lekarza wykonującego koronę zębową. Trwałość korony zębowej zależy od materiału z którego wykonana jest sama korona. Najtrwalsze są lane korony metalowe. Niestety takie korony są mało estetyczne czego przykładem postacie czarnych charakterów z filmów o agencie 007. Słabym miejscem w koronie decydującym o jej trwałości jest połączenie podbudowy korony z porcelaną. Kiedy korona jest wykonana częściowo z metalu utrata fragmentu porcelany stanowi poważny problem. Trwałość koron określana jest też miejscem odbudowy. Korony odbudowujące zęby w tzw. uśmiechu wymienia się częściej niż zęby trzonowe.
Niestety mechanizm wybielania zębów dotyczy tylko tkanek własnych zębów. Wybielanie koron czy też wypełnień stomatologicznych nie jest możliwe. Oczywiście zmienić kolor korony można, jednak dzieje się to poza jama ustną pacjenta. W laboratorium zdejmowana jest powierzchowna warstwa korony i stosowany jest materiał o innym kolorze dla pokrycia korony. Często zmiana koloru korony zamocowanej na zębie wymaga wymiany całej korony. Dlatego przed decyzją o kolorze korony należy określić chęć pacjenta do wybielania pozostałych zębów a ewentualny zabieg wybielania zębów wykonać wcześniej.
Konstrukcja mostu protetycznego zawiera w sobie wszystkie elementy każdego mostu zębowego. Potrzebne są filary oraz przęsła. Funkcje filarów pełnią zęby własne pacjenta a przęsło stanowi korona protetyczna połączona z koronami na filarach. Dla wykonania mostka protetycznego wymagane są odpowiednio umocowane w kości zęby które można wykorzystać jako filary. Mostek zębowy może odbudowywać jeden lub kilka utraconych wcześniej zębów. Mostek protetyczny jest na stałe przymocowany do zębów specjalnym klejem. Jedyną różnicą z naturalnymi zębami w przypadku mostka protetycznego jest konieczność kilku dodatkowych czynności podczas zabiegów higienicznych. Istnieje konieczność oczyszczania przestrzeni pomiędzy przęsłem mostka a dziąsłem. Używamy do tej czynności specjalnych nici dentystycznych lub irygatora.
Mostek zębowy w zależności od umiejscowienia w łuku zębowym może przybierać różne formy. Najbardziej newralgicznym jest tzw. odcinek estetyczny czyli 8 zębów z przodu w górnym łuku zębowym. Wymagania estetyczne są tu bardzo wysokie i tutaj mostek zębowy powinien możliwie wiernie imitować uzębienie naturalne. Połączone korony będące jednostką mostu zębowego powinny wyglądać jak osobne zęby. Powinny odpowiednio kontaktować się z tkankami w jego okolicy bez pozostawiania zbyt rozległych przestrzeni pomiędzy sztuczną koroną i dziąsłem. Wymagane jest również zastosowanie materiałów zapewniających maksymalny efekt estetyczny podczas wstawiania zęba.
W odcinkach bocznych podstawowym wymaganiem jest odpowiednia anatomia wykonanego uzupełnienia odtwarzająca funkcje rozdrabniania pokarmu. Oczywiście wymagana jest możliwie wysoko estetyczna budowa ale umożliwiająca bezproblemowe zabiegi higieniczne. Możliwość prawidłowego oczyszczania mostka zębowego w odcinkach bocznych w trudno dostępnych okolicach jest bardzo ważna. Utrzymanie mostka w czystości decyduje o komforcie i czasie jego użytkowania przez pacjenta. Cena mostka zębowego jest wielokrotnością ceny korony pojedynczej i zależy bezpośrednio od materiału jaki został użyty do jego wykonania
Jak wygląda mostek na zęby:
Wybór pomiędzy implantem zębowym a mostem protetycznym z pozoru wydaje się prosty. Wykonanie mostu protetycznego jest często związane z nieodwracalnym uszkodzeniem tkanek zębów stanowiących filary mostu. Wykonanie protez zębowych na implantach nie wymaga ingerencji w zęby otaczające lukę. Wybór rozwiązania wydaje się być oczywisty i przemawia na korzyść implantu zębowego. Jednak jak to w życiu bywa pozornie proste odpowiedzi i wybory po głębszej analizie już nie są tak oczywiste. Często zęby otaczające lukę są delikatnie mówiąc w niezbyt dobrej kondycji i wymagają odbudowy protetycznej z pomocą koron. Dodanie w takim przypadku przęsła łączącego takie korony wydaje się być bardzo racjonalnym postępowaniem.
Lekarz może również zaproponować wstawienie mostu na implantach. W wielu przypadkach o wyborze rozwiązania jakim odbudujemy utracone zęby decydują finanse. Obowiązkiem lekarza jest ocena warunków panujących wokół luki jak i samej luki pomiędzy zębami. Ilość i jakość kości w ubytku pomiędzy zębami decyduje o wyborze implantu lub konieczności wdrożenia procedur odbudowania kości pod implanty (augementację kości). Istnieje na szczęście bardzo niewiele ograniczeń dla procedury wykonania implantów zębowych. Jednak palenie tytoniu lub przyjmowane przez pacjenta określonych leków może zamykać drogę do jej przeprowadzenia. W dzisiejszych czasach postawieni przed wyborem implant czy most protetyczny powinniśmy wszystko zrobić aby uzupełnić brak zęba z pomocą implantu zębowego. Jedynie w wybranych przypadkach wykonywać klasyczną procedurę jaką jest wykonanie mostka protetycznego.
Mostki akrylowe to protetyczne konstrukcje, które zastępują brakujące zęby. Są one przymocowane do naturalnych zębów lub implantów, tworząc stabilne i estetyczne rozwiązanie dla pacjentów z ubytkami w uzębieniu.
Korony akrylowe to nakładki na zęby, które mają na celu odbudowę ich kształtu, wielkości i wyglądu. Są stosowane w przypadkach, gdy ząb jest uszkodzony, osłabiony lub wymaga poprawy estetycznej.
Mostki akrylowe zapewniają naturalny wygląd uśmiechu, harmonizując z kolorem i kształtem pozostałych zębów.
Jedną z głównych zalet mostków akrylowych jest ich przystępność cenowa w porównaniu do innych rodzajów mostków, takich jak te wykonane z ceramiki czy metalu.
Choć akryl nie jest tak trwały jak ceramika czy metal, to mostki akrylowe oferują odpowiednią wytrzymałość na codzienne obciążenia, szczególnie gdy są dobrze pielęgnowane.
Korony akrylowe są projektowane tak, aby maksymalnie przypominały naturalne zęby, co sprawia, że są popularnym wyborem w stomatologii estetycznej.
Oprócz poprawy wyglądu, korony akrylowe wzmacniają osłabione lub uszkodzone zęby, co przyczynia się do poprawy funkcji żucia.
Podobnie jak mostki, korony akrylowe są często tańszą alternatywą w porównaniu do koron wykonanych z innych materiałów.
Proces zakładania mostka akrylowego zazwyczaj trwa kilka tygodni, w zależności od liczby wizyt i konieczności przygotowania zębów.
Mostki akrylowe, choć mniej trwałe niż te wykonane z ceramiki czy metalu, mogą służyć przez wiele lat przy odpowiedniej pielęgnacji.
Alternatywy dla mostków akrylowych to mostki ceramiczne, metalowe oraz implanty dentystyczne.
Mostki akrylowe są zazwyczaj bezpieczne, ale niektóre osoby mogą mieć reakcje alergiczne na akryl. Ważne jest, aby skonsultować się z dentystą przed zabiegiem.
Mostki akrylowe są bardziej stabilne i wygodne niż protezy ruchome, co sprawia, że są preferowanym wyborem dla wielu pacjentów.
Zakładanie mostka akrylowego zwykle nie jest bolesne, ponieważ zęby są znieczulane przed zabiegiem. Może wystąpić niewielki dyskomfort po zabiegu.
Zakładanie korony akrylowej zazwyczaj wymaga kilku wizyt, rozłożonych na kilka tygodni.
Tak, korony akrylowe mogą się odbarwiać z czasem, szczególnie przy narażeniu na barwiące pokarmy i napoje.
Alternatywy dla koron akrylowych to korony ceramiczne, metalowe oraz cyrkonowe.
Korony akrylowe są odpowiednie dla wielu pacjentów, ale nie w każdym przypadku. Warto skonsultować się z dentystą, aby ocenić, czy jest to najlepsze rozwiązanie.
Korony akrylowe są tańsze i łatwiejsze do wykonania niż korony ceramiczne czy metalowe, co czyni je popularnym wyborem.
Czas potrzebny na stworzenie protezy zależy od jej rodzaju i złożoności przypadku, ale zazwyczaj trwa od kilku tygodni do kilku miesięcy.